گیت ضدعفونی در چه صنایعی کاربرد دارد؟

گیت ضدعفونی این روزها تبدیل به یکی از ملزومات صنایع شده است. هر صنعت و کسب و کاری که با تولید مواد غذایی، دارویی، بهداشتی و کشاورزی سر و کار داشته باشد باید اصول بهداشتی را رعایت کند. محل‌هایی که افراد بیمار و مشکوک در آن رفت و آمد دارند باید دایما پاکسازی و استریل شوند. جاهایی که شرایط یا محیطی مناسب برای رشد و نمو عوامل عفونی و بیماری‌زا داشته باشد، باید بیشترین احتیاط را جهت حفظ سلامت کارکنان و مراجعینش در نظر گیرد. صنایعی که ملزم به رعایت استانداردهای خاص هستند نیز باید همیشه به فکر استریل نگه داشتن محیط باشند. گیت‌ ضدعفونی یا گیت هایژنیک در حال حاضر و با شیوع و ماندگاری ویروس کویید 19 از ملزومات رعایت بهداشت و تضمین سلامت جامعه شده‌ است.

پیش از آنکه در مورد صنایع نیازمند به تونل و گیت‌ ضدعفونی صحبت کنیم بهتر است با یک استاندارد آشنا شویم. استاندارد HACCP مخفف Hazard Analysis Critical Control Point است. سازمان‌هایی که با مواد غذایی سر و کار دارند می‌توانند بخش‌هایی از فرآیند تولید و ارائه خدماتشان را که احتمال آلودگی در مواد غذایی وجود دارد را شناسایی کنند. در همان بخش از فرآیند تولید، باید محیط از آلودگی ایمن شود. در واقع استاندارد HACCP ابزاری برای ارزیابی خطرات و برقراری سیستم‌های کنترل بر پیشگیری است که به جای تکیه بر آزمون محصول نهایی بر روند تولید نظارت دارد و بسیار موثر واقع می‌شود. وجود و لزوم این استاندارد بسیاری از مراکز و صنایع را ملزم به رعایت اصولی می‌کند که بدون آن قادر به اخذ مدارک و امتیازات لازم برای ادامه کار نیستند.

دامنه استاندارد HACCP

این استاندارد شامل کلیه سازمان‌ها، شرکت‌ها و مراکز فعال در عرصه تولید مواد غذایی است. فرآیند تولید یا آماده‌سازی مواد غذایی تخت این استاندارد قرار می‌گیرد. کارخانجات صنایع غذایی، کشتارگاه‌ها، رستوران‌ها و … باید این استاندارد را رعایت کنند.

تولید مواد غذایی فرآیندهای خاصی را طی می‌کند. در برخی از فرآیندها محصولات به کلی استریل می‌شوند و در برخی دیگر عملیات استریل شدن انجام نمی‌گیرد. فسادپذیری و قابلیت آلودگی سریع مواد غذایی باعث به وجود آمدن استانداردهای ویژه‌ای برای این صنعت شده است. رعایت این استانداردها لازمه رعایت بهداشت افراد و تجهیزات درگیر در فرآیندهای تولید است. در برخی از صنایع ممکن است سالن‌های مختلف چرخه تولید در کنار یکدیگر باشند و افراد از سالن‌هایی که مواد اولیه در آن قرار دارند وارد سالن‌های محصولات نهایی شوند. به همین خاطر در ورودی بخش‌ها و سالن‌های خاص باید حتما عملیات ضدعفونی توسط گیت هایژنیک انجام شود تا کیفیت محصول نهایی کمتر در خطر باشد.

صنعت دامداری در هر صورتی نیاز به رعایت بهداشت دارد. انتقال آلودگی در زمان ورود یا خروج از این مراکز موجب خسارت‌های زیادی خواهد شد. ورود آلودگی به محل نگهداری دام‌هایی که هنوز واکسینه نشده‌اند یا انتشار آلودگی فضولات و عوامل بیماری‌زا در محل خطرات زیادی را به دنبال دارد. برخی از بیماری‌ها بین حیوانات و انسان مشترک هستند یا آفت‌ها و انگل‌هایی وجود دارند که مرحله‌ای از رشد و بقای خود را در بدن انسان یا حیوان می‌گذرانند و مرحله بعدی را در بدن میزبانی دیگر. طی این چرخه ممکن است مثلا میزبان اگر حیوان باشد آسیبی نبیند اما در مرحله بعدی برای انسان خطر آفرین شود. در هر صورت دامداری‌ها باید اصول بهداشت و گندزدایی را همیشه رعایت کنند. در کشتارگاه‌ها نیز که دام تبدیل به خوراک می‌شود احتمال آلوده شدن گوشت بسیار بالاست، به همین خاطر باید بهداشت و عملیات ضدعفونی کارکنان و تجهیزات طبق برنامه و اصول مشخصی انجام شود.

انبارها به منظورهای مختلفی استفاده می‌شوند و کالاها و محصولات متفاوتی در آنها نگهداری می‌شود. دمای انبار، میزان نور و رطوبت موجب می‌شود که هر محصولی را نتوان در هر انباری نگهداری کرد. اما ممکن است هر شرایط محیطی باعث ایجاد آلودگی یا رشد و نمو نوعی از عوامل خطرناک برای سلامتی شود، لذا نباید آلودگی به سالن‌های انبار وارد یا از آن خارج شود. به همین دلیل بهتر است تا از گیت‌ ضدعفونی جهت ورود و خروج از انبارها استفاده شود.

اهمیت رعایت بهداشت در فرآیند تولید دارو بر هیچ کس پوشیده نیست. تمام استانداردها باید در تولید فرآورده‌های دارویی رعایت شوند چون با سلامت و جان عده زیادی از مردم ارتباط مستقیم دارد. میزان حساسیت و سطح رعایت بهداشت افراد حاضر در سالن‌های تولید و بسته‌بندی، به نوع دارو و ویژگی‌های دیگری بستگی دارد. اما ورود به چنین محیط حساسی حتما باید با رعایت اصولی همراه باشد. هر چه احتمال آلودگی کمتر باشد، کیفیت تولید هم بالاتر می‌رود. اگر سالن یا بخشی از مراحل تولید دچار مشکل شود تمام محصول را در خطر قرار می‌دهد و کارخانه تولید کننده را هم متضرر می‌سازد. این مشکل در صورتی‌که مخفی بماند، سلامت و جان افزاد زیادی را تهدید می‌کند. جهت جلوگیری از چنین فاجعه‌ای رعایت و لزوم حفظ استانداردهای بهداشتی از اولویت‌ها خواهد بود. به همین منظور باید پیش از ورود و خروج از سالن‌های تولید دارو، مراحل ضدعفونی و گندزدایی توسط تجهیزی مانند گیت هایژنیک انجام شود.

بیمارستان‌ها محل تجمع آلودگی‌ و عوامل بیماری‌زا هستند. عفونت بیمارستانی Hospital Acquired Infection همیشه سلامت افرادی که به این محل رفت و آمد دارند را تهدید می‌کند. علاوه بر لزوم ضدعفونی کردن تمامی تجهیزات و محیط بیمارستان، لباس و بدن افرادی که در بخش‌های خاص تردد دارند هم باید کاملا ضدعفونی و استریل شود. درمانگاه‌ها هم چنین شرایطی دارند و زمانی که در مناطق یا فصل‌هایی خاص، یک بیماری واگیردار شیوع پیدا می‌کند؛ تردد در این مکان‌ها باعث بالارفتن میزان احتمال ابتلا و انتقال این بیماری می‌شود. وجود گیت ضدعفونی یکی از راهکارهای مفید و بسیار موثر در توقف زنجیره ابتلا به بیماری‌هاست.

از آنجا که لوازم بهداشتی و آرایشی در تماس و ارتباط مستقیم با بدن و سلامتی افراد است رعایت اصول بهداشتی و جلوگیری از ورود آلودگی به محیط تولید این محصولات بسیار اهمیت دارد. افرادی که در سالن‌های تولید مشغول به کار هستند باید پیش از ورود و خروج مراحل ضدعفونی و گندزدایی را انجام دهند.

سالن‌های ویژه‌ای در صنایع خاص مثل الکترونیک، خودروسازی یا هوافضا و … وجود دارند که در آنها محصولات غذایی و دارویی تولید نمی‌شود اما کیفیت تولید محصول در آنها با ورود آلودگی‌ها پایین می‌آید و یا کلا محصول از بین می‌رود به همین خاطر رعایت بهداشت و عدم ورود آلودگی از اولویت‌های آن محسوب می‌شود. پیش از ورود به این سالن‌ها یک گیت هایژنیک برای ضدعفونی قرار می‌گیرد که احتمال بروز مشکل را به حداقل برساند.

صنایع و مراکز مختلف با توجه به نیازی که دارند، نوع دستگاه و محل‌هایی که باید ضدعفونی انجام شود و زمان و میزان ضدعفونی را مشخص می‌کنند. از تونل‌های ضدعفونی برای مکان‌های حساس‌تر و با میزان آلودگی بیشتر استفاده می‌شود و از گیت‌ها برای مکان‌هایی با احتمال انتقال آلودگی بالاتر استفاده می‌شود. میزان تردد و مدت زمان مورد نیاز برای انجام عملیات ضدعفونی هم از فاکتورهایی است که نوع گیت یا تونل ضدعفونی مورد نیاز را تعیین می‌کند. گیت‌های ضدعفونی قابلیت شستشوی کف کفش با فرچه یا ضد عفونی کف کفش با حوضچه را دارند. برای محلی که باید از چکمه استفاده کرد امکان تنظیم دستگاه و استفاده از سیستمی که چکمه‌ها را شستشوی کامل دهد نیز وجود دارد. برای ضدعفونی دست‌ها می‌توان از سیستم‌های ضدعفونی کننده دست، یا مایع ریز استفاده کرد. اگر برای مرحله پاکسازی دست از مواد حاوی الکل و ضدعفونی کننده انجام شود، لزومی به ادامه فرآیند شستشو نیست. اما زمانی که از مایع صابونی برای تمیز کردن دست استفاده شود، پس از مرحله اسپری یا ریزش مایع در گیت هایژنیک باید شیر آب برای شستشو وجود داشته باشد. استفاده از تونل ضدعفونی نیز دستورالعمل خاص خود را دارد. زمانی که فرد وارد تونل شود و سنسورهای اسپری فعال گردند، معمولا فرد باید یک چرخش کامل 360 درجه‌ای در تونل داشته باشد تا تمام سطح بدن و لباس ضدعفونی شود.

مزایا

مزایای استفاده از تونل و گیت‌های ضدعفونی

در برخی از صنایع یا مراکز که برای استریل کردن و ضدعفونی محیط و افراد از روش‌های سنتی یا غیر پیشرفته استفاده می‌کنند. در موارد دیگر مصرف مواد مخصوص ضدعفونی، سلیقه‌ای و نامشخص است. انواع گیت هایژنیک طبق استانداردی مشخص، این وظیفه را برعهده می‌گیرند و در زمان و انرژی و هزینه صرفه جویی می‌کنند. از سوی دیگر دستگاه‌ها به شکلی تنظیم می‌شوند که بدون انجام عملیات ضدعفونی نمی‌توان از آنها عبور کرد. در چنین شرایطی احتمال ورود آلودگی به محیط به حداقل میزان ممکن می‌رسد. برای انتخاب سیستم ضدعفونی مناسب بهتر است با کارشناسان متخصص مشاوره شود. در این صورت بهترین محصولات با توجه به نوع نیاز هر مجموعه معرفی می‌شود. به این ترتیب از اتلاف وقت و انرژی نیز جلوگیری شود.